Ἔργον τῶν ἐντολῶν,ψιλά ποιεῖν τά τῶν πραγμάτων νοήματα· ἀναγνώσεως δέ καί θεωρίας, ἄϋλον καί ἀνείδεον τόν νοῦν ἀπεργάζεσθαι· ἐκ δέ τούτου συμβαίνει, τό ἀπερισπάστως προσεύχεσθαι.
Εντάξει, άγιε μου, εμπαθής είμαι, όπως μου λες. Εγώ δεν το καταλαβαίνω, αλλά, εφ’ όσον ο νους μου πάει στα υλικά πράγματα, σημαίνει πως είμαι εμπαθής. Τι να κάνω όμως, πώς να βγω από την κατάστασι αυτή; Πώς να ξεκολλήσω, πώς να σπάσω τα δεσμά μου με τα υλικά πράγματα;
Στο τέταρτο κεφάλαιο ο άγιος μας δίνει την απάντησι. Εδώ κατεβαίνει και μιλάει πιο πρακτικά, για να μας δείξη τον δρόμο της καθημερινότητος, που μας οδηγεί στην ένωσι με τον Θεόν. Μας παρουσιάζει τον άνθρωπο που αγωνίζεται ασκώντας, πρώτον, το έργο των εντολών και δεύτερον, το έργο της αναγνώσεως και της θεωρίας.
Οι εντολές είναι έκφανσις του Θεού, κάτι που λέγεται από τον Θεόν, άρα μία προβολή του Θεού προς τα έξω, κάτι που εξέρχεται από τον Θεόν ως ένα θεϊκό στοιχείο
Με την φράσι, έργον των εντολών, εννοούμε βασικώς την οικειοποίησι του θείου θελήματος. Οι εντολές είναι έκφανσις του Θεού, κάτι που λέγεται από τον Θεόν, άρα μία προβολή του Θεού προς τα έξω, κάτι που εξέρχεται από τον Θεόν ως ένα θεϊκό στοιχείο, με το οποίο πρέπει να ενωθή η βούλησίς μου. Επομένως, το έργον των εντολών είναι κατ’ αρχάς η πλήρωσις μου από τον νόμο του Θεού, είναι η κατανόησις της θείας οικονομίας, του θείου σχεδίου, με το οποίο εκφράζονται, ερμηνεύονται και μου αποκαλύπτονται οι εντολές του Θεού.
Η οικειοποίησις του θείου θελήματος έχει μία πρακτικώτατη συνέπεια, μία, όπως θα την λέγαμε, ηθική συνέπεια? στην καθημερινή μου ζωή ζω όπως ζη ο Θεός, εργάζομαι όπως εργάστηκε ο Θεός. Αδιαλείπτως επικοινωνεί ο Υιός με τον Πατέρα, αδιαλείπτως επικοινωνώ και εγώ με τον Πατέρα και με τον Υιόν. «Ο πατήρ έως άρτι εργάζεται» (Ιω. 5, 17). Έως άρτι εργάζομαι και εγώ, κάνοντας μία ηθική εφαρμογή, θα λέγαμε, των εντολών του Θεού, του ότι κάνει και εκφράζει ο Θεός. Πραγματώνω τις εντολές του Θεού, τις απεργάζομαι, διεκδικώ τα δικαιώματα του Θεού. Αφετηρία λοιπόν της ζωής μου καθίσταται το δίκαιον του Θεού, ή απόδοσις εις τον Θεόν εκείνων που του ανήκουν. Εντεύθεν και λέμε ότι πρέπει να οικειοποιηθούμε την βούλησι του Θεού, δεν μπορούμε να έχωμε άλλη θέλησι.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Περί αγάπης, ερμηνεία στον ʼγιο Μάξιμο», Αρχιμανδρίτου Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου, Εκδόσεις Ίνδικτος, 2015