Κάθε μέρα αμαρτάνουν οι άνθρωποι, αλλά οι αμαρτίες τους δεν είναι προς θάνατον. Μία αμαρτία υπάρχει προς θάνατον, η αμετανοησία. Στο μοναστήρι η αμετανοησία εκφράζεται ως ανεξομολογησία, ακοινωνησία με τον Γέροντα. Όποιος αρχίζει να χωρίζη από τον Θεόν, πρώτα χωρίζει από τον Γέροντα, διότι το ενωτικό στοιχείο με τον Θεόν είναι ο Γέροντας. Έτσι, πρώτα χτυπάει γρονθιές στον Γέροντα και μετά χωρίζει από τον Θεόν. Τότε ισχύει το «αποβαλλέσθω». Δηλαδή, η αμαρτία προς θάνατον οδηγεί το μέλος στην απομάκρυνσι από την αδελφότητα.
Για οιανδήποτε άλλη αμαρτία μην καταφρονήσης τον άλλον, μην τον υποτιμήσης, μην τον καταδικάσης, μην πης την αμαρτία του σε άλλον. Κράτησέ την μέσα σου και πες την μόνον στον Γέροντά σου. Αν φέρεσαι έτσι, όλοι θα σε μακαρίζουν και θα σε ευλογούν. Διαφορετικά, θα πέσης στην ίδια ή και σε μεγαλύτερη αμαρτία, θα πέσης στα δόντια των δαιμόνων, στα χέρια των εχθρών, σε αρρώστιες, σε δυσωδίες, στον χειρότερο θάνατο.
Όλοι γύρω μας κάνουν λάθη, αμαρτάνουν. Ποιος άνθρωπος δεν αμαρτάνει; Και μία ημέρα να είναι η ζωή μας, πάλι αμαρτάνομε. Γι’ αυτό χρειάζεται πολλή προσοχή, ώστε να μη μας ξεφεύγη λέξις που υποτιμά τον αδελφό μας. Εάν μας ξεφύγη και μία λέξις, δεν πρόκειται να μας την συγχωρήση ο Θεός, διότι αυτό δείχνει σκληρότητα, αναισθησία, πλήρη απουσία του Θεού από την καρδιά μας. Γίνεται κάτι; Πρέπει να πάρωμε το μέρος του αμαρτωλού, να προσευχηθούμε γι’ αυτό στον Θεόν, να του δείξωμε αγάπη και τιμή, ώστε να νοιώση ότι έχει ανθρώπινη αξιοπρέπεια, να βρούμε το αρμόδιο πρόσωπο που μπορεί να του ανορθώση την ζωή.
Μην καταφρονήσης λοιπόν τον αδελφό σου μέσα σου, μην πης, αυτός όλο σχολιάζει, όλο αμαρτάνει. Εσύ να μη σχολιάζης, να μην πηγαίνης μαζί του, εάν πρόκειται να σε παρασύρη στο κουτσομπολιό. Εσύ θα τον τιμάς, η ζωή σου όμως θα είναι ανεξάρτητη από την δική του. Ούτε υποτιμητικό βλέμμα μην του ρίξης, διότι θα πέσης εις τας χείρας των εχθρών σου.
Γίνεται κάτι; Πρέπει να πάρωμε το μέρος του αμαρτωλού, να προσευχηθούμε γι’ αυτό στον Θεόν, να του δείξωμε αγάπη και τιμή, ώστε να νοιώση ότι έχει ανθρώπινη αξιοπρέπεια, να βρούμε το αρμόδιο πρόσωπο που μπορεί να του ανορθώση την ζωή
Ο Μέγας Αντώνιος είναι αποφθεγματικός και κατηγορηματικός στο σημείο αυτό. Είναι αδύνατον άνθρωπος που δεν τιμά τον αμαρτωλό, που μέσα του τον ελέγχει, να μην τον ρίξη ο Θεός σε μεγάλα κακά και αμαρτήματα, για να καταλάβη και να μάθη, ανθ’ ων έπαθε, την ταπείνωσι και την αγιότητα.
Καλύτερα να συγκυλισθής μέσα στον βούρκο της αμαρτίας του άλλου, παρά να τον δικάσης ή να τον ελέγξης ή να τον κατηγορήσης μέσα σου.
Ο άγιος με τον κανόνα αυτό προσπαθεί να διαφυλάξη την αδελφότητα, ώστε να υπάρχη ένα πνεύμα, μία αγάπη, ένα φρόνημα, μία ζωή, μία Εκκλησία.
Απόσπασμα από το βιβλίο: Νηπτική ζωή και ασκητικοί κανόνες, ερμηνεία στους οσίους πατέρες Αντώνιο, Αυγουστίνο και Μακάριο, Αρχιμ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου, Ίνδικτος 2011, σελ. 124-126