Εκ’ της αγάπης την οποία δεικνύουσιν οι άγιοι προς τον Θεόν δι’ όσα όπερ υπερ του ονόματος αυτού πάσχουσιν, αποκτά η καρδία αυτών παρρησίαν του να βλέπωσιν εις αυτόν ελευθέρως, και μετά πεποιθήσεως να ζητώσι παρ’ αυτού την εκπλήρωσιν των αιτημάτων αυτών· διότι μεγάλη είναι η δύναμις της ευχής, ήτις γίνεται μετά παρρησίας εις τον Θεόν. Δια τούτο ο Θεός αφίνει τους αγίους αυτού να πειραχθώσι δια πάσης θλίψεως, όπως λάβωσι δοκιμήν της βοηθείας αυτού, και της περί αυτών προνοίας· επειδή εκ’ των πειρασμών αποκτώσι σοφίαν και σύνεσιν, και μη γίνωσιν αμαθείς, και στερηθώσι της γυμνασίας των δύο μερών, των καλών και των κακών· και δια ν’ αποκτήσωσιν εκ της δοκιμής την γνώσιν πάντων των ποιημάτων αυτού, μη εξαπατώμενοι υπό των δαιμόνων· διότι εάν εγυμνάζοντο εις μόνα τα καλά, ήθελον στερηθή την γυμνασίαν των κακών, και επομένως ήθελον είσθαι εις τους πολέμους γυμνοί και άπειροι.
Αλλ’ εάν είπωμεν, ότι ο Θεός δύναται να γυμνάση αυτούς και χωρίς της ακριβούς γνώσεως των πειρασμών· τότε λοιπόν εξάγεται, ότι ο Θεός θέλει να γίνωσιν οι ηγαπημένοι αυτού φίλοι ως τα άλογα ζώα, τα οποία δεν έχουσιν ελευθερίαν εις κανέν πράγμα. Ο άνθρωπος δεν αισθάνεται ποτέ το καλόν, εάν πρώτον δεν δοκιμάση τα κακά, ίνα, όταν απαντήση τα καλά, μεταχειρισθή αυτά μετά γνώσεως και ελευθερίας ως ιδικά του. Πόσον γλυκεία είναι η γνώσις, ήτις αποκτάται εκ της δοκιμής των έργων και εκ της γυμνασίας, και πόση δύναμιν δίδωσιν εις εκείνον, όστις εύρεν αυτήν δια της πολλής δοκιμής· εκείνοι γνωρίζωσιν, όσοι ησθάνησαν την βοήθειαν και την αξίαν αυτής, καθώς και την ασθένειαν της ανθρωπίνης φύσεως και την βοήθειαν της θείας δυνάμεως· επειδή τότε συναισθάνονται την βοήθειαν της γνώσεως.
Πόσον γλυκεία είναι η γνώσις, ήτις αποκτάται εκ της δοκιμής των έργων και εκ της γυμνασίας, και πόση δύναμιν δίδωσιν εις εκείνον, όστις εύρεν αυτήν δια της πολλής δοκιμής
Ότε ο Θεός αφαιρέσει εξ αυτών την θείαν αυτού δύναμιν, και κάμει να αισθανθώσι την ασθένειαν της ανθρωπίνης φύσεως, και την δυσκολίαν των πειρασμών, και την πονηρίαν του εχθρού, και προς ποιον εχθρόν πολεμούσι, και ποιαν ασθενή φύσιν είναι ενδεδυμένοι, και ότι πραγματικώς υπάρχουσι πεφυλαγμένοι υπό την θείαν δύναμιν, και πόσον προεχώρησαν εις την αρετήν, και πόσον υψώθησαν δι’ αυτής, και ότι, όταν απομακρυνθή εξ αυτών η θεϊκή δύναμις, αδυνατούσιν εναντίον παντός παθους· και πράττει τούτο ο Θεός, ίνα εξ όλων τούτων αποκτήσωσι την ταπείνωσιν, και πλησιάσωσι προς αυτόν, και εκδέχωνται την βοήθειαν αυτού, και επιμείνωσιν εις την προσευχήν.
Απόσπασμα από το βιβλίο: Ασκητικά Αγίου Ισαάκ Σύρου, Εκδόσεις Ρηγόπουλος, Θεσσαλονίκη 2006