Κατόπιν χρόνου πολλού, εσήμερον μόλις, παιδί μου, επήρα επιστολήν σου. Και ήμην το διάστημα αυτό ως στενοχωρημένος. Καθότι εσχάτως δεν ήσουν καλά και σε είχον κάπως μαλώσει. Και είχον δι’ αυτό λύπην με πόνον εις την πτωχήν μου καρδίαν.
Τέλος πάντως εσήμερον εχάρην μικρόν, μανθάνων ότι συνήλθες ολίγον και αρχίζεις να διορθώνης την μικράν σου βαρκούλα, να πλεύσης προς τον γαληνώδη και ακύμαντον λιμένα της απαθείας.
Κατά αλήθειαν, τέκνον μου, μέγας ο αγών κατά των παθών, αλλά χάριτι Θεού όλα κατορθούνται· και τη Αυτού βοηθεία, τα αδύνατα δυνατά γίνονται.
Εις όλους μας, παιδί μου, συμβαίνουν αυταί αι αλλοιώσεις, αλλά θέλει εις τον αγώνα υπομονήν και επιμονήν.
Όλαι αυταί αι ανωμαλίαι, η ταραχή, το μίσος, αποστροφή, κινήσεις άγριαι των παθών, όλα είναι του Σατανά. Και θέλουν όλα εξίσου αποστροφήν. Με το ζόρι, με πόνον, με θλίψιν. Ευθύς εξ αρχής. Προτού εισέλθουν αυτοί και πιάσουν τας νομάς και κόψουν τα ύδατα έξωθεν και λιμοκτονήσουν την ψυχήν από την ουράνιον δρόσον.
Βλέπεις; Όταν γίνεται συγκατάθεσις εις τους λογισμούς, όπου σπέρνει ο πονηρός, τότε σου κόπτει αμέσως την παρρησίαν της προσευχής.
Ιδού όπου σου έκοψεν έξω τα ύδατα, της ψυχής την τροφήν, και θα λιμοκτονήσης εις όλιγας ημέρας. Ενώ εις την αρχήν ημπορείς με ολίγην αντίρρησιν να τους αποκρούης. Και συ αμελείς και χαυνώνεσαι προσέχων επιμελώς τοις αυτών λεγομένοις. Όταν έμβουν αυτοί, θα μας σύρουν αιχμαλώτους.
Πρόσεχε και μη δίδης εμπιστοσύνην, καν να νομίζης πως έφυγαν. Δι’ ολίγον τους διώχνουν οι ευχαί των μεγαλυτέρων σου, αλλά αυτοί πάλιν γυρίζουν. Η χάρις τους αναχαιτίζει, δια να ενθαρρυνθή η ψυχή, αλλά και πάλιν επιστρέφουν.
Όμως εν καιρώ ειρήνης εσύ μη αμελής, αλλά προσεύχου, κάμνε διόρθωσιν, ετοιμάζου προς πόλεμον. Δίδε θάρρος του εαυτού σου. Έχε υπομονήν. Κάμνε τελείαν υπακοήν. Έτσι δύνασαι χωρίς άλλο να λάβης απαλλαγήν μίαν ημέραν. Αλλά με αγώνα πολύ και πολλήν προσοχήν.
Το κάθε βήμα, όπου κάμη ο μοναχός εις τα εμπρός πρέπει να χύση δάκρυα πολλά, και αίμα σταγόνες, και χρόνον καιρόν. Και έρχεται ο διάβολος, το αρχαίον κακόν, και του βάζει ένα λοστόν, όπου, αν δεν προλάβη η χάρις και άλλων ευχές, του τα γυρίζει όλα καπάκι. Και πάλιν αρχή εξ’ αρχής. Και πάλι αίματος χύσις.
Δι’ αυτό χρεία υπομονής. Μη αθυμής. Μη μικροψυχής. Κάμνε υπομονήν, να σε σκεπάζη η χάρις. Έχεις πολλούς όπου σε βαστάζουν.
Το κάθε σου βήμα προς την ευθυμίαν δίδει και εις εμέ ευθυμίαν. Η ιδική σου ανάστασις συνανασταίνει την ψυχήν μου.
Απόσπασμα από το βιβλίο: «Έκφρασις Μοναχικής εμπειρίας», εκδ, Ι.Μ.Φιλοθέου, Άγ. Όρος